-
1 gó|ra
Ⅰ f 1. (wzniesienie) (wysokie) mountain; (niskie) hill- stroma/wysoka/lesista góra a steep/high/wooded mountain- szczyt góry the top a. summit of a mountain- zbocze góry the side of a mountain, a mountain slope- chodzić po górach to walk in the mountains- wciąż schodzili z góry they were going downhill all the time- dźwigali bagaże pod górę they carried their luggage uphill- wejść/wspiąć się na górę to climb a mountain- zejść z góry to come down a. descend książk. a mountain- góry i doły (na drodze) potholes- góry i doliny hills and dales- góry Szkocji the (Scottish) Highlands2. (sterta) pile, mountain- góra śmieci a pile a. heap of rubbish- mieć górę naczyń do zmywania to have loads a. mountains of washing-up to do pot.- pod choinką leżała góra prezentów there was a pile of presents under the Christmas tree3. (górna część) top- przeszukać coś od góry do dołu to search sth from top to bottom- zmierzyć kogoś wzrokiem od góry do dołu to look sb up and down- od góry do dołu w bloku zapaliły się światła lights came on all over the block- siedział u góry stołu he sat at the head of the table- na górze at the top- każda strona ma numer na górze each page is numbered at the top- list leżał na górze komody the letter was lying on top of the chest (of drawers)4. sgt (w budynku) upstairs- zawsze urządzają przyjęcia na górze they always hold their parties upstairs- na górę upstairs- iść/przyjść z góry to go/come downstairs- z góry dobiegł go głos a voice could be heard from upstairs- poszli na górę już dawno temu they went upstairs a long time ago5. (miejsce, położenie) powietrze na górze jest bardzo zimne the upper air is very cold- tam, na górze up there- w górę up, upwards- balon płynął w górę the balloon floated upwards- w górze rzeki upriver- w górę rzeki upstream- do góry up- w ładną pogodę dym idzie prosto do góry in fine weather the smoke rises straight up- iść do góry po schodach/drabinie to go up a. climb the stairs/a ladder- do samej góry to the very top- tą stroną do góry! (oznaczenie przesyłki) this side up!- twarzą do góry face up a. uppermost- ku górze upwards- w górze (w powietrzu) up in the air, in the sky- w górze powoli płynęły obłoki clouds were floating (by) slowly in the sky- trzymaj ręce w górze! keep your hands up!- od góry from above- trzeba do wieży wejść od góry you have to enter the tower from above- z góry from above; from on high książk.- ceny idą w górę przen. prices are going up- pnie się w górę do władzy przen. he’s climbing (up) the power ladder- idzie w górę w swojej firmie przen. he’s rising in his company- barometr/licznik idzie w górę przen. the barometric pressure/meter reading is rising6. sgt (strych) przest. attic, loft- zawsze rozwieszała pranie na górze she always hung her washing out to dry in the attic- ten stary fotel trzeba już wynieść na górę you should put that old armchair (up) in the loft7. sgt pot. (zwierzchnicy) the authorities- rozkaz przyszedł z góry the order came from above a. from upstairs iron. a. (down) from on high żart.- góra szukała porozumienia ze strajkującymi górnikami the authorities were seeking a compromise with the striking miners8. środ., Muz. (wysokie tony) high notes pl, high register Ⅱ adv. pot. (co najwyżej) at (the) most; max pot.- miała góra pięćdziesiąt lat she was fifty (years old) at the mostⅢ górą adv. (powyżej) overhead, up above- górą leciał samolot an airplane flew overhead- kula przeszła górą the bullet flew over his head/their heads a. passed overheadⅣ z górą adv. (ponad, przeszło) over, upwards of- było tam z górą dwadzieścia osób there were over twenty people thereⅤ z góry adv. (zawczasu) in advance, beforehand- wiedzieć coś z góry to know sth in advance- z góry wiedziałem, że tak się stanie I knew beforehand that would happen- dziękować komuś z góry to thank sb in advance- osądzić kogoś/coś z góry to prejudge sb/sth- cieszyć się na coś z góry to look forward to sth- to było z góry postanowione it was foreordained- to było z góry ukartowane it was a put-up job GB pot.- to było z góry wiadomo it was to be expected; we knew that from the start a. the word go pot.- □ góra lodowa iceberg- góra świadek Geol. inselberg, island mountain- góry fałdowe Geol. fold a. folded mountains- góry kadłubowe Geol. residual hills- góry młode Geol. young mountains- góry stare Geol. old mountains- góry stołowe Geol. tableland, table mountains■ do góry dnem bottom up- do góry nogami upside down, wrong side up- przewrócili dom do góry nogami they turned the house upside down- powiesił obraz do góry nogami he hung the picture upside down- głowa a. uszy do góry! cheer up!; chin up! pot.- ręce do góry! hands up!- brać górę (nad kimś/czymś) to get the upper hand over sb/sth, to get the better of sb/sth- być górą to have the upper hand a. advantage- nasi górą! our team is in the lead!- mieć pod górę pot. to have a hard time (of it)- teraz mamy pod górę, ale później będzie lepiej it’s an uphill struggle a. a battle at the moment, but things will get better later- obiecywać komuś złote góry to promise sb the earth- wiara góry przenosi faith moves mountains- patrzeć na kogoś z góry to look down on sb- wsiąść na kogoś z góry to come down hard on sb a. down on sb like a ton of bricks- za górami, za lasami over hill, over dale- za siódmą górą over the hill and far away- jeżeli góra nie chce przyjść do Mahometa, to Mahomet musi iść do góry przysł. if the mountain won’t come to Muhammad, Muhammad must go to the mountain przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gó|ra
-
2 sam
I pronsam to zrobiłem — I did it myselfprzyszła sama — she came alone lub on her own
byłam tam sama jedna — I was there all alone lub all by myself
być sam na sam (z +instr) — to be alone (with) (uściśla czas, miejsce, termin)
same drobne (pieniądze) — only small change (o wystarczającej przyczynie/racji)
na samą myśl o czymś — at the very lub mere thought of sth ( podkreślenie ważności)
w rzeczy samej — indeed (w połączeniach z "sobie", "siebie", "się")
sam z siebie — of my/his {itp.} own accord
przechodzić (przejść perf) samego siebie — to excel o.s.
zostawiać (zostawić perf) kogoś samemu sobie — to leave sb to himself/herself (w połączeniach z "ten", "taki")
II - mu; -my; loc sg - mie; mtym samym — thereby, thus
* * *a.1. (= opuszczony) alone; sam jeden all alone; całkiem sam all alone, all by o.s.; robić coś samemu do sth o.s., do sth on one's own; iść samemu go alone; ( na imprezę) stag it, come l. go stag; zostać z kimś sam na sam get sb to o.s.; samemu podjąć decyzję decide for o.s.; chcę zostać sama I want to be alone; byłem sam w domu I was alone at home; zostaliśmy sami we were left alone.2. (= akurat) just; w sam raz just fine l. right; to mi wystarczy w sam raz it'll be just fine; w samą porę just in time, (just) about time; ( jako komentarz) just in time!, perfect timing!; (zwł. sarkastyczny) about time!3. ( przestrzeń) right, very; sam środek the dead center; w samym środku right in the middle; u samej góry at the very top; do samego dna to the very bottom; nad samym brzegiem rzeki at the very bank of the river; stanął pod samymi drzwiami he stood right at the doorsteps.5. (= wyłącznie) nothing but; same kłopoty nothing but trouble; dostawać same złe stopnie get nothing but bad marks; mówić same kłamstwa/samą prawdę speak nothing but lies/the truth; podać same tylko najważniejsze fakty give nothing but the essentials.6. ( wyjątkowość) myself (yourself etc.); mszę odprawiał sam biskup the mass was celebrated by the bishop himself.7. ( przyczyna) mere, very; na samą myśl o tym przechodzi mnie dreszcz the very thought of it makes me shiver; od samego zapachu robi mi się niedobrze the mere smell makes me sick; wystarczy sam jej widok the mere l. very sight of her is enough.8. (= nawet) myself (yourself etc.); zaśpiewał to tak, że nawet sam mistrz lepiej by nie mógł he sang better than the master himself.9. ( wzmocnienie) myself (yourself etc.); sam z siebie without being asked; samo przez się by itself; to się rozumie samo przez się it goes without saying, this is obvious by itself; cel sam w sobie an end in itself; od samego początku from the very beginning; sam widzisz there you go; sam tak powiedział he said so himself; sam sobie jestem winien I can only blame myself; zobacz sam see for yourself; być pozostawionym samemu sobie be left high and dry, be left stranded; być sobie samemu panem be one's own master; dawać sobie samemu radę fend for o.s.; doświadczyć czegoś samemu experience sth at first hand; rumienić się/drżeć na samą myśl o czymś blush/tremble at the mere thought of sth; cyfry mówią same za siebie the figures speak for themselves; przychodzi mu to samo z siebie it comes natural to him; sama uroczystość zaczyna się o 9 the actual ceremony starts at 9 a.m.; tym razem przeszedłeś samego siebie you excelled l. surpassed yourself this time; zostawmy go samemu sobie let's leave him alone; kochaj mnie dla mnie samej love me for who I am.10. (= właśnie ten) the (this, that) very, same, identical; taki sam the same, identical; taki sam co do joty mirror reflection; jeden i ten sam one and the same; tak samo jak... just as...; tak samo jak wczoraj just as yesterday; tyle samo the same amount; tym samym thus, thereby; w ten sam sposób (zareagować, odpowiedzieć) in the same way, by the same token; kubek w kubek taki sam (jak) the spitting image (of); prawie taki sam jak... much the same as...; to jedna i ta sama osoba they're one and the same person; byłem chory i ona tak samo I was ill and so was she; jesteśmy w tym samym wieku we're of the same age; mam taką samą koszulkę I have an identical T-shirt; przyjedziemy tego samego dnia we'll arrive on the same day; to ten sam mężczyzna, który ci się ukłonił it's the same man who said hello to you; to to samo miejsce, w którym byliśmy w zeszłym roku it's the same place we visited last year; wracać tą samą drogą retrace one's steps; kto pod kim dołki kopie, sam w nie wpada it's a case of the biter bit.mi( sklep) supermarket, self-service store.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > sam
-
3 ziem|ia
f 1. (glob) the Earth- trzęsienie ziemi an earthquake2. (grunt, gleba) soil U- urodzajna/nieurodzajna ziemia fertile/infertile soil3. sgt (podłoże) ground; (podłoga) floor C- płaszcz/suknia do (samej) ziemi a full-length coat/dress- spać na (gołej) ziemi to sleep on the ground- samolot oderwał się od ziemi the plane got off the ground- zachwiała się i osunęła na ziemię she staggered and fell to the floor4. (rola) land U, farmland U- ziemia orna a. uprawna arable land- miał dwa hektary ziemi he had two hectares of land5. (kraina) land- ziemia ojczysta homeland- w obcej ziemi in a strange a. foreign land6. Hist. region, district- ziemia dobrzyńska the Dobrzyń district7. sgt (ląd stały) land, mainland- □ ziemia mlekiem i miodem płynąca Bibl. a land flowing with milk and honey- dobra ziemia fertile soil- Ziemia Święta książk. the Holy Land- ziemie rzadkie Chem. rare earths- Ziemie Zachodnie a. Odzyskane the Western a. Regained Territories (incorporated into Poland after WW II)- niegodzien a. niewart, żeby go święta ziemia nosiła pejor. to not be worth the air one breathes pejor.- być zawieszonym między niebem a ziemią książk. to be up in the air- stąpać twardo po ziemi a. trzymać się ziemi to have both feet on the ground- zacznij stąpać twardo po ziemi! get real! pot.- czarny jak święta ziemia grimy- leżeć w ziemi to be dead- pójść do ziemi to go to one’s grave- niech mu/jej ziemia lekką będzie may he/she rest in peace- poruszyć niebo i ziemię to move heaven and earth- przewróciłem wszystko do góry nogami – rozstąp się ziemio, fajka zginęła książk. I’ve looked everywhere – the pipe is nowhere to be found- stanąć na udeptanej ziemi przest., książk. to duel, to fight a duel- znieść a. zetrzeć kogoś/coś z powierzchni ziemi to wipe sb/sth off the face of the earth- zrównać coś z ziemią to raze sth to the ground- wydobyć a. wytrzasnąć coś spod ziemi to conjure sth up- wyrosnąć a. zjawić się jak spod ziemi to appear a. spring up out of nowhere- ze wzrokiem wbitym a. wlepionym w ziemię with downcast eyes- zapaść się pod ziemię to vanish into thin air, to disappear without a trace- miałem ochotę zapaść się pod ziemię (ze wstydu) (I was so ashamed) I wished the earth a. Earth would swallow me up- ziemia usunęła jej się spod nóg (zrobiło jej się słabo) her head was spinning; (straciła oparcie materialne) her world came crashing around herThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ziem|ia
-
4 obenan
u górysein Name steht \obenan [auf der Liste] jego nazwisko jest na samej górze [listy]
См. также в других словарях:
noga — 1. pot. Brać, wziąć nogi za pas «szybko uciekać, uciec»: Uratował go nalot niemiecki, bo ludziska rozbiegli się w popłochu, a szpieg wziął nogi za pas i nikt go tu więcej nie widział. R. Antoszewski, Kariera. 2. Być gdzieś jedną nogą a) «mieć… … Słownik frazeologiczny
Lesser Poland — For other uses, see Little Poland (disambiguation). Not to be confused with Lesser Poland Voivodeship. Lesser Poland superimposed on borders of current Polish voivodeships … Wikipedia
ptak — m III, DB. a, N. ptakkiem; lm M. i 1. «zwierzę kręgowe z gromady o tej samej nazwie» Ptak dziki, hodowany, drapieżny, śpiewający. Świergot, śpiew ptaka. Karmić ptaki domowe. Polować na ptaki. Lekki, wolny jak ptak. ∆ łow. Ptak łowczy «ptak… … Słownik języka polskiego
dziobak — m III, D. a, N. dziobakkiem; lm M. i 1. B.=D. zool. «Ornithorhynchus anatinus, ziemnowodny ssak jajorodny z rodziny o tej samej nazwie, zaliczany do stekowców, o ciele spłaszczonym, pokrytym ciemnobrązowym futrem, szerokim ogonie i pysku… … Słownik języka polskiego
legwan — m IV, DB. a, Ms. legwannie; lm M. y zool. «Iguana, wielka (do 2,2 m długości) jaszczurka z rodziny o tej samej nazwie, występująca w wielu gatunkach; zamieszkuje lasy, pustynie i góry, zwłaszcza obu Ameryk, Madagaskaru i Fidżi; iguana; w lm… … Słownik języka polskiego
pałka — ż III, CMs. pałkałce; lm D. pałkałek 1. «gruby kij, zwykle tępo zakończony» Uderzyć, walić kogoś pałką. ∆ Pałka gumowa «pręt gumowy z uchwytem, noszony przez policjantów jako rodzaj broni» ∆ Korona z (pięcioma, siedmioma, dziewięcioma) pałkami… … Słownik języka polskiego
świetlik — m III, D. a, N. świetlikkiem; lm M. i 1. «Euphrasia, roślina zielna z rodziny trędownikowatych, półpasożyt na korzeniach roślin; występuje prawie w stu gatunkach w Eurazji, Australii i Ameryce; w Polsce pospolity jest zwłaszcza świetlik łąkowy o… … Słownik języka polskiego
albo... albo — {{/stl 13}}{{stl 8}}spój. {{/stl 8}}{{stl 7}} wyrażenie nieciągłe łączące zdania równorzędne bądź części zdań o takiej samej funkcji składniowej; zapowiada wyliczanie, wyraża możliwą wymienność członów, zapowiada wybór jednego elementu : {{/stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
kot — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mż I, C. u, Mc. kocie {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} zwierzę domowe o puszystym futerku, długim ogonie, ostrych, wysuwanych pazurach; miauczy, poluje na myszy, inne drobne gryzonie i… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
